2020 bütçesinin kamu emekçilerine yansımalarını, 2020
Bütçe Kanun Teklifindeki resmi verileri baz alarak değerlendirerek önerilerde
bulunduk.
Orta Vadeli Program çerçevesinde hazırlanan ve TBMM’ne
sevk edilen 2020 bütçesi ile ilk kez bütçe rakamları 1 trilyonu geçerek 1
trilyon 96 milyar TL olarak belirlendi. Orta Vadeli Program, Yeni Ekonomi
Programı gibi umut vaat eden söylemler ile oluşturulan bütçeler vatandaşları ve
biz kamu çalışanlarını beklenti
içerisine sokmaktadır. Yılardır hep aynı senaryo oynanıyor. Ancak her zaman ki gibi söylemle eylem
birbirini tutmamış, eylem hep çalışanın aleyhine olmuştur.
2020 bütçesinde çalışanlar için olumlu hiçbir şey yok;
aksine daha fazla zam ve vergi yükü, daha fazla çalışma, sefalet ve yoksulluk
olduğunu Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan ve
kurumun http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/10/2020_Yili_Merkezi_Yonetim_Butce_Kanunu_Teklifi_ve_Bagli_Cetveller.pdf internet
sitesinde bulunan 2020 Bütçe Kanun Teklifini incelediğimizde görmekteyiz. Bu
bütçe halk için değil, saray ve saraya
yakın çevre için hazırlanmıştır.
Söz konusu bütçe kanun teklifinde yıllar itibariyle
Gelir ve Kurumlar Vergisi tahsilat hedefleri aşağıda gösterilmiştir.
VERGİ GELİRLERİ
|
2020 |
2021 |
2022 |
Gelir
Vergisi |
187.494.302.000 |
211.180.792.000 |
231.061.867.000 |
Kurumlar
Vergisi |
99.000.610.000 |
98.734.160.00 |
109.379.603.000 |
Vergi gelirleri içerisinde Gelir Vergisinin Kurumlar
Vergisinin iki katı olduğu, Gelir Vergisini ödeyenlerinde büyük çoğunluğunun aylık
olarak kaynakta vergisi peşin olarak kesilen asgari ücretli çalışanlar başta
olmak üzere emekçi kesim olduğu anlaşılmaktadır. Bir başka anlatımla bankalar
dahil Türkiye’nin en karlı şirketlerini içerisinde barındıran borsaya kayıtlı
şirketlerin % 65’ hissesini elinde bulunduran yabancılar ve şirketler düşük
vergi ödemektedir. Asgari ücret vergi dışı bırakılarak bu tutar ücretli
çalışanlar için istisna olmalı ve vergi oranı çalışanlar için % 10’da sabitlenmelidir.
Orta Vadeli Plan kapsamında ilerleyen yıllarda
personel giderleri örnek tablo üzerinden aşağıda gösterilmektedir.
Adalet Bakanlığı Personel Gideri
Yıl |
Tutarı |
Artış Oranı |
|||||
2020 |
12.922.932.000 |
|
|||||
2021 |
13.886.967.000 |
||||||
2022 |
14.785.412.000 |
2020 yılından 2021 yılına personel giderlerinin artış
oranının % 0,074 olduğu,
2021 yılından 2022 yılına personel giderlerinin artış oranının % 0,064
olduğu hesabı ortadadır.
Yıllar
itibariyle kamu personel giderlerinde ki
artışlar dikkate alındığında bu artışların Toplu Sözleşme ile verilen 2020 için
%4+4, 2021 için ise %3+3 zam oranlarının altında olduğu, dolayısıyla kamu
hizmetlerinde ki artışa paralel olarak personel istihdam edilmeyeceği, emekli
olan personel sayısından daha az memur alınacağı, tasarrufun ücretten
yapılacağı, dolayısıyla çalışan memurun sırtına köle gibi daha fazla yük
bineceği anlaşılmaktadır. Bu verilerden hareketle kamu
çalışanları için insanca yaşanır bir
ücret ve çalışma ortamının olmadığı anlaşılmaktadır.
Orta Vadeli Plan kapsamında hazırlanan bütçeye göre
ilerleyen yıllarda kamu lojmanları da satılığa çıkarılacaktır.
|
2020 |
2021 |
2022 |
Lojman
Satış Gelirleri |
1.200.000.000 |
1.320.000.000 |
1.452.000.000 |
Kendilerine şatafatlı, lüks yazlık ve kışlık saraylar
yaptıranlar memur lojmanlarını saltığa çıkaracaklar. Yoksulluk sınırının
altında çalışmaya mahkûm edilen memurların lojmanları satılamaz. Tasarruf
edilecekse önce Saray ve yakın çevresinden başlanmalıdır.
2020 yılında geçerli olacak vergi, harç ve cezalardaki
yeniden değerleme oranı yüzde 22,58 oldu. Dolayısıyla yeni yılda Motorlu
Taşıtlar Vergisi başta olmak üzere, trafik cezaları, pasaport, noter, mahkeme,
yeni kimlik harçları gibi yüzlerce kamusal hizmetin fiyatı 22,58 oranında
artacaktır. Kamu emekçilerine % 4 zam reva görülmesi kabul edilemez. Memur
Zamları yılın ilk altı ayı için en az % 15 olarak düzeltilmelidir.
Sonuç itibariyle Orta Vadeli Program çerçevesinde
hazırlanan ve TBMM’ne sevk edilen 2020 bütçesi ile memur ve çalışanlar daha
fazla vergi ve zamlar altında ezilecek, daha fazla bedel ödeyecek, yoksulluk ve
sefalet içinde köle gibi yaşamaya mahkûm edilecektir.
Alay HAMZAÇEBİ
Büro-İş
Sendikası Genel Başkanı